Co to jest obrzęk limfatyczny?
Obrzęk limfatyczny to obrzęk spowodowany niefizjologicznym zastojem limfy. Może mieć różne stopnie nasilenia. W normalnej sytuacji zadaniem płynu chłonnego jest eliminowanie niepotrzebnych substancji z tkanek. Zaburzenie funkcjonowania naczyń limfatycznych sprawia, że substancje te pozostają w tkankach. W początkowej fazie choroby organizm próbuje radzić sobie z problemem przez zwiększenie produkcji limfy – jest to tak zwany stopień utajony, niestety po pewnym czasie mechanizmy kompensacyjne organizmu zostają wyczerpane, a nie usunięte substancje powodują pojawienie się niewielkiej opuchlizny – jest to pierwszy stopień obrzęku limfatycznego. Wraz z upływem czasu objawy się nasilają się, a obrzęk twardnieje.
Obrzęk limfatyczny - przyczyny
Wyróżniamy następujące przyczyny obrzęku limfatycznego w zależności od powodu ich powstania:
1. obrzęk limfatyczny pierwotny (wrodzony)
- aplazja ( brak naczyń włosowatych)
- małe ilości naczyń włosowatych
- wady budowy naczyń włosowatych ( hipoplazja)
- choroba Milroya
2. obrzęk limfatyczny wtórny, powstający w wyniku:
- terapii nowotworów złośliwych
- powikłań pooperacyjnych
- urazu (zwichnięcia)
- przewlekłej niewydolności żylnej
- choroby tkanki łącznej
- stanów zapalnych naczyń chłonnych
Wskazania do leczenia obrzęku
Leczeniu powinny się poddać osoby z poniższymi wskazaniami:
- uszkodzenie drogi chłonnej lub usunięcie węzłów chłonnych
- niewydolność żylna
- choroba zwyrodnienia stawów
- zespół cieśnin nadgarstka
- choroba niedokrwienia kończyn
- obrzęk tłuszczowy
- otyłość
- cellulit
- zespól ciężkich nóg
Jak leczyć obrzęk limfatyczny?
Terapia leczenia obrzęku limfatycznego powinna być prowadzona pod okiem doświadczonych w tej dziedzinie rehabilitantów i obejmować:
- Drenaż limfatyczny manualny –– przeprowadzany za pomocą różnych technik masażu, które mają za zadanie ułatwić przepływ chłonki przez uszkodzone lub niedrożne naczynia i doprowadzić do redukcji obrzęku.
- Drenaż kompresyjny wykonany przy użyciu specjalnej aparatury
- Bandażowanie czyli leczenie uciskiem przy zastosowaniu specjalnych bandaży – jest to specjalny sposób wywierania ucisku na obrzękniętą kończynę z użyciem bandaży elastycznych, pończoch lub opasek elastycznych. Kompresja powinna być tak zastosowana, aby największy ucisk był wywierany obwodowo i zmniejszał się stopniowo w kierunku dosercowym.
- Dopasowanie odzieży kompresyjnej – odzież kompresyjna ma za zadanie utrzymanie stanu obrzęku i wygody życia pacjenta w codziennym życiu
- Ćwiczenia ruchowe polegające na przywracaniu ruchomości obrzękniętych kończyn poprzez wykorzystanie różnego rodzaju gimnastyki odbarczającej.
Przeciwwskazania drenażu limfatycznego
Poniżej przedstawione są schorzenia przy których nie powinno wykonywać się drenażu limfatycznego:
- niewydolność serca i wady serca
- choroby skóry
- gruźlica
- padaczka
- nowotwory
- jaskra
- ostra zakrzepica
- zapalenia naczyń chłonnych
- niewydolność wątroby lub nerek
- gorączka
- ciąża
Odpowiednio przeprowadzona rehabilitacja, w której skład wchodzi drenaż limfatyczny, dobre odżywianie się, odpowiednie ćwiczenia fizyczne doprowadzić powinna do spowolnienia procesu obrzęku zwiększenia komfortu życia u pacjenta.
Gdzie leczyć obrzęk limfatyczny?
Obrzęk limfatyczny można leczyć m.in. w Pracowni Kompresjoterapii, Centrum Medycznego Gabos.