Brak czasu dla rodziny, przyjaciół, na uprawianie sportu czy kultywowanie swojego hobby. Odkładanie wypoczynku na potem. Odpisywanie na służbowe maile poza godzinami pracy… 7-10%. Mniej więcej taki odsetek spośród nas stanowią pracoholicy czyli mówiąc w uproszczeniu – osoby uzależnione od pracy.
O pracoholizmie i o tym, co zrobić, żeby zapobiegać jego występowaniu pisze lek. Michał Opielka – Psychiatra.
Co to jest pracoholizm?
W dużym uproszczeniu jest to uzależnienie od pracy. Pracoholicy mają obsesyjną i wewnętrzną potrzebę wykonywania pracy kosztem innych sfer życia: rodziny, przyjaciół snu czy odpoczynku. Poczucie przymusu stanowi cechę wspólną różnych rodzajów uzależnienia – pracoholizm nie różni się w tym przypadku od alkoholizmu. Jest jednak jedynym uzależnieniem, które może stanowić powód do samozadowolenia lub zdobycia podziwu ze strony innych (“jaki on/ona pracowity/a”).
Chociaż problem nie jest jednoznacznie ujęty w obowiązującej klasyfikacji chorób, to z pewnością stanowi odejście od pewnych norm stanowiących o naszym zdrowiu. Czasami może być przyczyną, a czasami konsekwencją problemów związanych z naszym stanem psychicznym. Dla niektórych zbytnie przywiązanie do pracy może być ucieczką od problemów w innych sferach życia, chęcią uzyskania poczucia kontroli nad jakąś jego częścią.
Co to jest pracoholizm?
W dużym uproszczeniu jest to uzależnienie od pracy. Pracoholicy mają obsesyjną i wewnętrzną potrzebę wykonywania pracy kosztem innych sfer życia: rodziny, przyjaciół snu czy odpoczynku. Poczucie przymusu stanowi cechę wspólną różnych rodzajów uzależnienia – pracoholizm nie różni się w tym przypadku od alkoholizmu. Jest jednak jedynym uzależnieniem, które może stanowić powód do samozadowolenia lub zdobycia podziwu ze strony innych (“jaki on/ona pracowity/a”).
Chociaż problem nie jest jednoznacznie ujęty w obowiązującej klasyfikacji chorób, to z pewnością stanowi odejście od pewnych norm stanowiących o naszym zdrowiu. Czasami może być przyczyną, a czasami konsekwencją problemów związanych z naszym stanem psychicznym. Dla niektórych zbytnie przywiązanie do pracy może być ucieczką od problemów w innych sferach życia, chęcią uzyskania poczucia kontroli nad jakąś jego częścią.
Jak rozpoznać pracoholizm?
Brak czasu dla rodziny, przyjaciół, na uprawianie sportu czy kultywowanie swojego hobby. Odkładanie wypoczynku na potem. Odpisywanie na służbowe maile poza godzinami pracy… Wymienione „objawy” to tylko nieliczne z cech charakteryzujących nadmierne, patologiczne czyli chorobowe przywiązanie do pracy. Lista jest o wiele dłuższa. To może być dążenie do perfekcji i ogromne wyrzuty sumienia gdy popełni się błąd. Pracoholizm może przejawiać się też m.in. regularnym zostawaniem po godzinach czy zabieraniem pracy do domu; stawianiem spraw zawodowych zawsze na pierwszym miejscu; rezygnacją z urlopu.
Bardzo cienka może być linia pomiędzy pracowaniem „trochę więcej” tak aby zarobki pozwalały na dostatnie życie a życiem by pracować, Czasem trudny jest moment wychwycenia przejścia jednego w drugie, utraty balansu.
Do czego może prowadzić pracoholizm?
Potencjalne następstwa pracoholizmu i braku zdolności do odgraniczenia pracy od innych aspektów życia dotykają wielu sfer – począwszy od „zwykłego wyczerpania” fizycznego i psychicznego, zaburzeń lękowych, depresyjnych poprzez schorzenia natury somatycznej jak choroba wrzodowa żołądka czy szeroko pojęte choroby układu krążenia z zawałem mięśnia sercowego włącznie.
Ważne jest także to, że pracoholicy z biegiem czasu stają się mniej wydajni. Mimo poświęcania na pracę więcej czasu stają się mniej produktywni, maleje ich kreatywność, zdolność obiektywnej oceny. Bardzo często ma to destrukcyjny wpływ na wykonywane przez nich zadania i obowiązki. To wywołuje wtórnie napięcie i niezadowolenie z wykonanej pracy i tak koło uzależnienia zaczyna się toczyć.
Jak zapobiegać pracoholizmowi?
Co do balansu – modne w ostatnim czasie określenie work-life balance jest de facto umiejętnością zachowania równowagi pomiędzy życiem zawodowym a innymi aspektami funkcjonowania jak np. rodzina, hobby, sport. Jest umiejętnością bardzo przydatną i wskazaną do wdrożenia, jeśli chcemy uniknąć wielu negatywnych konsekwencji „zaprzedania życia pracy” takim jak problemy społeczne oraz zdrowotne, w obszarze psychicznym i fizycznym.
Warto zastanowić się, czy problem nie dotyka również nas w jakimś stopniu.
Czy potrafisz w obecnych czasach wiecznej gonitwy materialnej i wspinaniu się po szczeblach kariery znaleźć czas na zwolnienie tempa, wyznaczenie zdrowych granic pomiędzy sferą zawodową a innymi dziedzinami życia?
Czy potrafisz w zdrowy sposób naładować akumulatory warunkujące dobre funkcjonowanie szanując równowagę pomiędzy życiem zawodowym, rodzinnym, społecznym, rozwojem zainteresowań?
Pracoholizm – gdzie szukać pomocy?
W przypadku utraty równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym warto poszukać pomocy specjalisty: psychologa lub psychiatry. W Centrum Medycznym Gabos znajdziesz specjalistyczną pomoc w Poradni Psychologicznej lub Poradni Zdrowia Psychicznego.
Udostępnij artykuł:
